Nowa Perspektywa Finansowa 2021-2027. Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki

Ostatnie dni przynoszą nam nowe informacje na temat programu FENG, następcy Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój, który stanowić będzie ogromne, sięgające ok 7.9 mld euro źródło finansowania innowacji w firmach. Sprawdzamy, co nowego w temacie. 

Nowa modułowa formuła

Program FENG, czyli Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki to przyszły następca dobrze znanego POIR – Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój na lata 2014-2020. W poprzedniej perspektywie pozwalał finansować między innymi: realizację prac B+R, zakup usług B+R, wdrożenie wyników B+R do przedsiębiorstwa, czy internacjonalizację. Obecnie takie działania nadal będą kontynuowane, jednak w zupełnie nowej formule. Dotychczas cały program był podzielony na priorytety, ten z kolei na działania, które następnie znów na poddziałania tworząc niekiedy dość szeroko rozgałęzione drzewo.

Obecnie wprowadzony zostanie bardziej czytelny model: oś pierwsza to dotacje, zaś oś druga i trzecia to instrumenty zwrotne (pożyczki, gwarancje itp.). Co więcej w osi pierwszej zostanie uruchomiony nabór ciągły na projekty tak, aby przedsiębiorca mógł złożyć projekt w dogodnym dla siebie terminie bez presji zbliżającego się deadline’u. Jednocześnie ocena złożonych wniosków będzie odbywać się już po zakończeniu miesiąca, w którym złożono aplikację. Pierwszy nabór zostanie ogłoszony w grudniu 2022 r.

Ciekawym rozwiązaniem jest także wprowadzenie modułowego budowania projektu, co zastąpi składanie nawet 7 różnych projektów do 7 różnych konkursów ogłaszanych w zdefiniowanych wcześniej terminach. Oznacza to, że firma sama będzie decydować, jakie elementy będzie zawierał jej projekt, a zatem dostosowywać go do swoich potrzeb. Dostępne do wyboru moduły to:

Wśród zaprezentowanych modułów znajdują się dwa o charakterze obowiązkowym: Prace B+R oraz Wdrożenie wyników prac B+R. Spośród nich przedsiębiorca będzie musiał wybrać co najmniej jeden. Kolejne pięć modułów to elementy fakultatywne, które firma może dowolnie dobierać w zależności od potrzeb. W ramach poszczególnych modułów można sfinansować następujące działania:

• Moduł Prace B+R – moduł wzorowany na poddziałaniu 1.1.1 POIR Szybka ścieżka, w ramach którego finansowana będzie realizacja projektów badawczych, w tym między innymi: wynagrodzenia kadry, zakup materiałów do badań, podwykonawstwo, amortyzacja aparatury badawczej i inne;
• Moduł Wdrożenie wyników prac B+R – moduł wzorowany na poddziałaniu 3.2.1 Badania na rynek, w ramach którego będzie można dokonać zakupu m.in.: maszyn, urządzeń, czy oprogramowania związanego z komercjalizacją wyników zrealizowanego projektu badawczego;
• Moduł Infrastruktura B+R – moduł wzorowany na działaniu 2.1 POIR Wsparcie inwestycji w infrastrukturę B+R przedsiębiorstw, w ramach którego będzie możliwe zakupienie np. maszyn, urządzeń klasyfikowanych jako aparatura badawcza;
• Moduł Cyfryzacja – moduł wzorowany na poddziałaniu 2.4.1 POIR Przemysł 4.0 oraz 6.2 POIR Bon na cyfryzację, w ramach którego możliwa będzie inwestycja w automatyzację procesów w przedsiębiorstwie poprzez zakup oprogramowania oraz nowoczesnych urządzeń, np. robotów przemysłowych;
• Moduł Zazielenienie przedsiębiorstw – moduł pozwalający na inwestycje prośrodowiskowe pomagające w transformacji firmy w kierunku zrównoważonego rozwoju, w tym przede wszystkim dążenie do wdrożenia w przedsiębiorstwie gospodarki obiegu zamkniętego, a także innych zielonych inwestycji;
• Moduł Internacjonalizacja – moduł wzorowany na poddziałaniu 3.3.3 POIR Go to brand, w ramach którego możliwe będzie sfinansowanie promocji produktów za granicą, w tym między innymi: udziału w targach branżowych, usług doradczych, działań stricte promocyjnych oraz ochronę praw własności przemysłowej;
• Moduł Kompetencje – moduł wzorowany na działaniach dotychczas finansowanych w ramach Programu POWER, w ramach którego możliwe będzie realizowanie szkoleń pracowników związanego z realizacją inwestycji przedstawionej w projekcie.

W efekcie w ramach jednego zamknięcia wpłynąć może projekt jednomodułowy lub nawet siedmiomodułowy. Niezależnie od liczby modułów każdy projekt będzie oceniany analogicznie, a to oznacza, że zawierać będzie ocenę formalną i merytoryczną wraz z obowiązkowym uczestnictwem w panelu ekspertów. Ciekawym rozwiązaniem jest wprowadzenie nowej opcji warunkowej oceny pozytywnej, która polega mniej więcej na tym, że w przypadku negatywnej oceny jednego z modułów projektu, istnieje możliwość dofinansowania pozostałej części, jeżeli Wnioskodawca wyrazi na to zgodę. Dużym plusem jest także brak konieczności przedstawiania zabezpieczenia wkładu własnego projektu na wszystkie realizowane moduły od razu, na etapie składania wniosku. Stosowne dokumenty będą musiały być przedstawiane dopiero przed rozpoczęciem realizacji poszczególnych modułów.

MŚP do PARP, duże firmy do NCBR

Kolejnym uproszczeniem jest przypisanie poszczególnym kategoriom przedsiębiorstw instytucji, z którymi będą współpracować. Firmy MŚP (zobacz, co to oznacza) będą składały swoje projekty do Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP), zaś duże do Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (NCBR). Jest to istotna zmiana, gdyż wcześniej poszczególne działania w ramach programu POIR były dzielone nawet na kilka podmiotów: np. poddziałanie 1.1.1 POIR Szybka ścieżka było obsługiwane przez NCBR, 3.2.1 POIR Badania na rynek przez PARP, zaś 3.2.2 POIR przez Bank Gospodarstwa Krajowego.

Instrumenty zwrotne i oferta pozostałych osi priorytetowych

Firmy będą mogły skorzystać także z oferty drugiej osi priorytetowej, która oferować będzie następcę znanego dobrze działania 3.2.2 POIR Kredyt na innowacje technologiczne oraz Fundusze Gwarancyjne. W tej osi znajdą się także środki na wsparcie startup’ów, usługi proinnowacyjne dla przedsiębiorstw, czy rozwój rynków Venture Capital. Trzecia oś Zazielenienie przedsiębiorstw służyć będzie realizacji inwestycji przedsiębiorstw związanych z uzyskaniem przez firmę neutralności klimatycznej, czy zieloną transformacją. Środki na ten cel będą udzielane w ramach tzw. Kredytu ekologicznego. W ramach ostatniej osi czwartej – Pomocy Technicznej będą realizowane działania pomocnicze wspierające realizację programu.

Źródła: Serwis Programu Inteligentny Rozwój, Bankier.pl